Broederstrijd als metafoor voor wereldwijde escalatie

360 Magazine | Amsterdam | 17 februari 2023

The Banshees of Inisherin van de Britse regisseur Martin McDonagh gaat over twee vrienden die elkaar van het ene op het andere moment de rug toekeren. De ruzie op het kleine Ierse eiland zou symbool staan voor grotere conflicten in de wereld.

De Britse regisseur Martin McDonagh kreeg in 2017 grote bekendheid met Three Billboards Outside Ebbing, Missouri die Frances McDormand (hoofdrol) en Sam Rockwell (bijrol) een Oscar opleverde. Zijn nieuwe film The Banshees of Inisherin speelt zich af in 1923, op een eiland voor de Ierse kust. Daar keren twee gezworen kameraden elkaar de rug toe. Zomaar, uit het niets. De een, Pádraic (Colin Farrell), zoekt nog wel toenadering, maar de ander, Colm (Brendon Gleeson), dreigt bij elke verzoeningspoging een vinger af te hakken. Geen geringe ingreep voor een violist. 

Kyle Smith van The Wall Street Journal merkte meteen dat McDonagh het verhaal oorspronkelijk als toneelstuk schreef: ‘De film is gedisciplineerd opgezet, onberispelijk uitgewerkt en loopt over van de spanning.’ Smith vergelijkt het gegeven met Ierland dat al een eeuw wordt verscheurd door conflicten, maar net zo goed met brexit of opkomend populisme. ‘Deze film werkt als lachspiegel waarin we in de verwrongen beelden gemakkelijk onszelf herkennen. Er valt genoeg te lachen maar deze komedie heeft maar één kleur: zwart.’ 

Durft iemand het woord meesterwerk in de mond te nemen? Ik wel

Elmar Krekeler van Die Welt beschouwt de hoofdpersonages als ‘twee botsende herten in de bronsttijd.’ En dan is het maar een kleine stap om in die broederstrijd de ‘perfecte weerspiegeling van de wereldwijde politieke escalatie in Oost-Europa te zien.’ 

‘Hartverscheurend, donker en zonder opsmuk, schrijft Clarisse Loughrey in The Independent. Maar bij de film denkt ze niet meteen aan grootschaliger conflicten: ‘McDonagh benadrukt de existentiële last van het eilandbestaan. Draait het om geluk of zingeving?’

In The New Yorker noemt Anthony Lane het een ‘duistere film waarin naderend onheil een vast patroon wordt.’ Het valt Lane op dat geregeld het geluid van vuurgevechten in de burgeroorlog op het vasteland overwaait. ‘De verwarring die daardoor op het eiland ontstaat is geloofwaardig. Minder overtuigend zijn McDonaghs pogingen om persoonlijke vijandelijkheden als parabel voor het landelijke conflict op te voeren.’

Volgens Eric Neuhoff van Le Figaro kent Banshees of Inisherin geen equivalent in de hedendaagse cinema: ‘Omdat zo’n bizar verhaal eenvoudig niet bestaat. Op de kaart zul je vergeefs zoeken naar het plaatsje Inisherin. Toch zal de film voortaan onze dromen en herinneringen beheersen en slapeloosheid veroorzaken. Durft iemand het woord meesterwerk in de mond te nemen? Ik wel.’

The Banshees of Inisherin van regisseur Martin McDonagh draait vanaf 27 januari in de bioscoop

Door Diederik Samwel

veel gelezen
Geen tijd om 943 kranten wereldwijd bij te houden?
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief.
Onze nieuwsbrief wordt wekelijks verstuurd.
inschrijven