Volgens de Duitse kunstenaar Joseph Beuys kunnen sommige materialen of constructies emoties opwekken en dragers van betekenis zijn. Een vervallen monument uit zijn jeugd dient daarom als basis voor zijn eigen installatie en symboliseert vrede na oorlog.
De installatie Straßenbahnhaltestelle van de Duitse kunstenaar Joseph Beuys (1921-1986) is gebaseerd op een vervallen monument uit Beuys’ jeugd in Kleef, waar hij bij de tramhalte wachtte om naar zijn oom te gaan. De zeventiende-eeuwse sculptuur die als basis diende, symboliseerde vrede na oorlog, met Cupido boven op een kanon. Beuys voegde een hoofd toe dat de schreeuw van de revolutionaire edelman Anacharsis Cloots verbeeldt, die in 1794 onder de guillotine stierf.
De onderdelen moeten neergelegd worden getoond, als ‘antiheroïsch monument’ voor het naoorlogse Duitsland
Het werk verwerkt herinneringen aan zijn jeugd en de Tweede Wereldoorlog, toont hoe materiaal als drager van betekenis en gevoel kan fungeren en vormt een monument voor persoonlijke ontwikkeling en maatschappelijke reflectie. Beuys geloofde dat materiaal gevoelens en betekenissen oproept die woorden niet kunnen vervangen.
De installatie werd in 1976 gepresenteerd op de Biënnale van Venetië in het opzettelijk vervallen gehouden Duitse paviljoen, als commentaar op oorlog en vrede. Sindsdien mag het nooit meer rechtop worden tentoongesteld; de onderdelen moeten abgelegt (neergelegd) worden getoond, als ‘antiheroïsch monument’ voor het naoorlogse Duitsland.
Joseph Beuys, Strassenbahnhaltestelle, Kröller-Müller Museum, Otterlo, t/m 5/10
