Yellowjackets is een mix van horror, survivaldrama en psychologische thriller, aldus de internationale filmpers. De Amerikaanse serie over een groep tienermeisjes die een vliegtuigongeluk meemaakt, is al snel een cultureel fenomeen geworden.
Toen er vier jaar geleden sprake was van een vrouwelijke versie van William Goldings Lord of the Flies, de klassieker uit 1954 over een groep jongens van een privéschool die op een onbewoond eiland belandt, stond producent en scenarioschrijver Ashley Lyle versteld van de reacties. Deze hadden veelal betrekking op de vermeende ongeloofwaardigheid van het idee dat meisjes tot barbaarsheid konden vervallen. ‘Wat gaan ze doen? Samenwerken tot ze erbij neervallen?’ luidde bijvoorbeeld een van de commentaren. Lyle zag in dat deze reageerder net als vele anderen geen idee had wat tienermeisjes doormaken, terwijl die periode in haar eigen leven – en dat van veel andere vrouwen – op veel vlakken bepalend was geweest.
Zo kwam ze op het idee van de dramaserie Yellowjackets, dat ze samen met haar man Bart Nickerson en producer Jonathan Lisco maakte. Het verhaal speelt zich af in 1996 en het heden, en gaat over een damesvoetbalteam dat in een vliegtuig op weg is naar een kampioenschap, maar onderweg neerstort. Het deel van het verhaal dat zich afspeelt in 2021 (met Juliette Lewis en Christina Ricci) volgt overlevenden van de crash die de veertig naderen en achtervolgd worden door hun verleden.
The New York Times noemt het resultaat onder meer ‘een waanzinnige psychologische thriller, die het thema van een volledig vrouwelijke samenleving onderzoekt. Hoewel ze een alternatief bieden voor patriarchale machtsstructuren, zijn de personages in deze serie niet immuun voor conflict en verdeeldheid.’ Volgens het New Yorkse dagblad gelooft niemand na het zien ervan dat vrouwen zachter, genereuzer en beheerster zijn dan mannen.
The Atlantic ziet in de vliegtuigcrash een metafoor voor ‘de ramp van het opgroeien’: ‘In een mengeling van hormonen, bloed en bijtende klucht legt de serie vast hoe meedogenloos en absurd de adolescentie van een jonge vrouw kan zijn.’ The Times spreekt van een genre-mash-up van survivaldrama, highschoolfilm en horror, met een vleugje Blair Witch Project, ‘wat er veel beter uitziet dan het op papier klinkt’. Vogue noemt de serie al even beangstigend als onmisbaar, en prijst het feit dat adolescentie serieus wordt genomen zonder in stereotypen te vervallen. ‘Er komen maar weinig naakte lichamen en oppervlakkige gesprekken in voor’, meent ook NYT. ‘Al hebben de meisjes wel een eetstoornis: ze verslinden elkaar.’
Wired probeert te verklaren hoe Yellowjacket als snel ‘een cultureel fenomeen’ is geworden: ‘Zeldzaam goede recensies, zeer goede mond-tot-mondreclame en omikron.’ Daarnaast zou het plot vol symbolen, aanwijzingen en knipogen zitten waar internetgebruikers, die graag verdwalen in hypothesen, van smullen, zodat ze alles op sociale media bediscussiëren. Tot slot noemt het maandblad de nostalgie naar de jaren negentig, toen nog geen enkele tiener een smartphone had.
Te zien op Canal Plus en Ziggo XL. Serie 2 is in de maak.
