Met De maagd van Orléans portretteert de Nationale Opera Jeanne d’Arc niet alleen als historisch en politiek figuur, maar vooral als moderne vrouw.
Moed, twijfel en trouw
Tsjaikovski’s De maagd van Orléans wordt zelden opgevoerd, maar in november is dit werk te zien in de Nationale Opera in Amsterdam. Het vertelt het verhaal van Jeanne d’Arc, die naast haar roeping als redder van het Franse vaderland wordt meegesleurd door haar gevoelens voor de Bourgondische ridder Lionel. ‘Met dit werk creëerde Tsjaikovski zijn eigen variant op de Franse grand opéra, waarin grootschalige historische thema’s op indrukwekkende wijze worden uitgewerkt,’ aldus De Nationale Opera.
Het Nederlands Philharmonisch Orkest begeleidt onder leiding van DNO-debutant dirigent Valentin Uryupin dit klassieke verhaal, gebaseerd op het gelijknamige toneelstuk van Friedrich Schiller, dat regisseur Dmitri Tcherniakov in een moderne rechtszaal plaatst. Hiermee wordt niet alleen de tijdloosheid van de legende, maar ook de hedendaagse relevantie van het onderwerp van vrouwenonderdrukking benadrukt.
‘Haar legende overstijgt die historische periode en is aangepast aan de behoeften van de moderne maatschappij’
Sommige feministische bewegingen omarmen Jeanne vanwege haar moed om zich tegen een patriarchaal systeem te keren. ‘Voor een modern publiek is het Frankrijk waar Jeanne voor vocht niet erg belangrijk. Haar legende overstijgt die historische periode en is aangepast aan de behoeften van de moderne maatschappij. Een van die behoeften is gelijkheid en in een wereld die overwegend patriarchaal is, zal Jeanne d’Arc een eeuwige representant zijn voor feministische actie’, aldus The Collector. Andere feministen keren zich juist van haar af omdat Jeanne zich heeft moeten bewijzen door een mannenrol aan te nemen. Daarbij is ze ook toegeëigend door het Franse ultranationalisme, zo schrijft Jakob Ringbom van de Universiteit van Gävle. Wat de opvattingen over Jeanne d’Arc ook mogen zijn, in de Nationale Opera is het oordeel aan de luisteraar.
De Nationale Opera, Amsterdam 12/11 tot 2/12
