Napoleons fascinatie voor het oude Egypte

Still uit Napoleon
360 Magazine | Amsterdam | 24 november 2023

De film Napoleon van Ridley Scott mag dan niet helemaal historisch correct zijn, Napoleon zelf was wel een aanjager van het historisch onderzoek naar het oude Egypte. De aanraders voor dit weekend van de 360-redactie.

Omdat 360 niet alles kan vertalen wat de redactie leest, ziet en hoort, tippen wij voor u enkele interessante artikelen, podcasts, documentaires en fotoreportages die wij deze week tijdens het speuren naar mooie journalistiek zijn tegengekomen.

Schieten op piramides

Over Napoleon, de nieuwe film van regisseur Ridley Scott, is al veel geschreven, zowel positief als negatief. Zo geeft Peter Bradshaw van The Guardian de film vijf sterren en noemt hem een ‘spannende biopic’ die recht doet aan de machtshonger en gewiekstheid van de Franse keizer. Maar Wendy Ide van dezelfde krant schrijft dat de beweegredenen van Napoleon onvoldoende in de film naar voren komen. Waar vrijwel iedereen het over eens is, is dat de film veel historische onjuistheden bevat.

Napoleon schoot namelijk niet met kanonnen op Egyptische piramides, zoals redacteur Joep Harmsen las in een vermakelijk en inzichtelijk stuk van The New York Times. Maar wat de Franse keizer wel teweeg heeft gebracht is een grote interesse in het culturele erfgoed van het oude Egypte. Napoleons invasie van Egypte was ‘het begin van de Egyptologie, het begin van de fascinatie voor Egypte en het verlangen om de Egyptische geschiedenis en cultuur te onderzoeken’, aldus een wetenschapper in de Amerikaanse krant. Tijdens Napoleons campagne in Egypte werden duizenden historische artefacten geroofd. Lees het hele stuk, waarin ook wordt ingegaan op de donkere kanten van deze interesse, hier.


Shakespeare populair doelwit voor dieven

‘Op 13 juli 1972, ‘s avonds laat, drong een onbekende de bibliotheek van de Universiteit van Manchester binnen en sloeg met geweld de glazen bovenkant van een vitrine kapot om de inhoud te stelen. In de vitrine zat een van de beroemdste en waardevolste boeken die er bestaan: een bijna perfecte editie van een First Folio van Shakespeare.’ Zo begint het heerlijke verhaal Shakespeare’s First Folio has been Stolen Many, Many Times, dat redacteur IJsbrand van Veelen aantrof op de site Crime Reads. 

Het artikel is gebaseerd op het boek The Shakespeare Thefts: In Search of the First Folios van Eric Rasmussen over de veelvuldige diefstallen van het zeer begeerde First Folio, de eerste gepubliceerde collectie toneelstukken van William Shakespeare (1564-1616). Dit jaar is het vierhonderd jaar geleden dat die het licht zag. Er werden in 1623 750 exemplaren van gedrukt waarvan er – voor zover bekend – nog 232 over zijn, ook al is de verblijfplaats van het exemplaar dat in 1972 werd gestolen, nog steeds onbekend. De First Folio bevat veel van Shakespeares beroemdste toneelstukken, zoals The Taming of the ShrewMacbethTwelfth Night en The Tempest. Het merendeel van de exemplaren bevindt zich in openbare collecties, maar drie jaar geleden werd er een geveild van een particulier voor bijna tien miljoen dollar.

Raymond Scott, één van de First Folio-dieven die een exemplaar van de Durham University had gestolen, verscheen in februari 2009 bij de rechtbank in een zilverkleurige limousine, met een sigaar en een kop noedels in zijn hand, hardop voordragend uit Richard III van Shakespeare: ‘A horse, a horse, my kingdom for a horse!’ Tijdens het proces bleef hij Shakespeare-Engels spreken, waarop een geïrriteerde rechter hem zei: ‘Doe niet zo dramatisch, spreek alsjeblieft gewoon normaal.’ Meer van dit moois lees je hier.


Drie verdiepende leestips

» Columnist Carlos Segovia schetst in El Mundo wat het voor Spanje en andere netto-ontvangers van EU-gelden zou betekenen als Wilders het voor het zeggen krijgt in Nederland. Hij brengt daarbij de uitspraken van Tony van Dijk in herinnering die tegen EU-steun voor Spanje was omdat ze dan weer ‘siësta zouden houden’. Segovia vergeet daarbij niet te vermelden dat het Nederlandse handelsoverschot met Spanje bijna 6 miljard euro bedraagt en wij dus netto-ontvanger zijn van geld uit Spanje.

» De migratieroute vanuit Latijns-Amerika naar de Verenigde Staten zit vol gevaren. Zo moeten de migranten de Darién doorkruisen, een onherbergzaam oerwoud tussen Panama en Colombia waar verschillende criminele bendes actief zijn. Maar ook het traject door Guatemala is uiterst gevaarlijk, toont El País in een aangrijpende reportage, en daar zijn het niet alleen de criminelen voor wie de migranten moeten vrezen. Mensenrechtenorganisaties kaarten de alomtegenwoordige afpersing en seksueel geweld door de lokale politie aan.

» Auteur Ben Judah publiceerde onlangs een scherp essay over hoe het migratiedebat in Europa verhard is op de website van UnHerd. Hoe deze campagne voor de Tweede Kamerverkiezingen in Nederland is gevoerd past precies in Judahs analyse. ‘Als we denken aan de rotsachtige baaien van Lampedusa en de toenemende onverschilligheid voor de duizenden mensen die daar aan land komen of sterven, is het misschien niet de vraag of we ze in de toekomst niet meer zullen zien. Lampedusa vertelt ons dat we al haast blind zijn.’

veel gelezen
Geen tijd om 943 kranten wereldwijd bij te houden?
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief.
Onze nieuwsbrief wordt wekelijks verstuurd.
inschrijven