Codes ontcijferen door creatief te denken: Kunstenaar Ryan Gander laat zich inspireren door het werk van Edgar Degas om ‘een ongrijpbaar gevoel van mysterie’ op te roepen.
Museum Beelden aan Zee presenteert met Pas de Deux een expositie waarin de Britse multidisciplinaire kunstenaar Ryan Gander (1976) volgens curator Brigitte Bloksma het werk van de Franse schilder en beeldhouwer Edgar Degas (1834-1917) herinterpreteert en in een hedendaagse context plaatst. Waar de schilderijen en sculpturen van Degas al anderhalve eeuw tot de verbeelding spreken, is het de eerste solotentoonstelling van Gander in Nederland.
Art Daily omschrijft Gander als een ‘veelzijdig neoconceptualist en amateur-filosoof wiens werk is doordrenkt van intellectuele speelsheid en scherpe humor. Van een kikker die menselijke taal spreekt tot onleesbare klokken, een fictieve vlag en de verzonnen geschiedenis van een paar broers en zussen.’ Zijn werken zijn ‘opvallend concreet’ en roepen tegelijkertijd ‘een ongrijpbaar gevoel van mysterie op’.
‘Niet alleen erg leuk om naar te kijken, maar het stelt ook de gangbare manier om naar kunst te kijken ter discussie’
In de jaarlijkse Royal Academy Summer Exhibition in Londen zag Chiara Wilkinson namens TimeOut een serie reusachtige opblaasbare ballen van de hand van Gander. Daarop had hij vragen aangebracht als ‘Wanneer weet je dat je gelijk hebt?’ en ‘Gaan alle deuren open?’ ‘Niet alleen erg leuk om naar te kijken, maar het stelt ook de gangbare manier om naar kunst te kijken ter discussie. Met de bedoeling om nieuwsgierig en ruimdenkend te zijn voordat je het museum betreedt.’
Collega Evgenia Siokos is minder enthousiast over de installatie, bekent ze in The Telegraph. Ze vraagt zich af waarom een kunstenaar het nietsvermoedende publiek met zulke ‘banale’ vragen confronteert: ‘Wel was ik benieuwd hoe hard het geluid zou zijn wanneer ik zo’n bal losmaakte en vlak voor de bus op Piccadilly naar beneden gooide.’
Uit een profielschets van Australian Arts Review komt Gander naar voren als kunstenaar die mikt op ‘associatieve denkprocessen’. Zijn werk doet denken aan ‘een puzzel, een netwerk met meerdere verbindingen, de fragmenten van een ingebed verhaal of een enorme reeks verborgen aanwijzingen die moeten worden ontcijferd. Zo moedigt hij kijkers aan hun eigen verbanden te leggen om de schertsvertoning op te lossen die de kunstenaar in zijn werk heeft geënsceneerd.’
Ryan Gander X Edgar Degas, Pas de deux, Museum Beelden aan Zee, Scheveningen, t/m 4 januari 2026.
