ScienceDirect
| Amsterdam | Marc van Rijswijk | 28 oktober 2025Lees ook het andere kort nieuws uit de buitenlandse pers van vandaag:
» Kameroen: vier doden tijdens protesten tegen president Biya
» Oost-Duitsland haalt West-Duitsland in wat betreft welzijnsniveau
Weinig funderingen gaan zo lang mee als die van Venetië
De stad Venetië gaat al 1600 jaar mee dankzij de fundering van miljoenen korte houten palen waarop ze gebouwd is. Bomen van verschillende lengtes die met hun punt naar beneden in de grond zijn geslagen, dragen al eeuwenlang stenen palazzo’s en hoge klokkentorens – een knap staaltje techniek dat de krachten van de natuur benut. Maar weinig funderingen gaan zo lang mee als die van Venetië, aldus ScienceDirect.
Hoewel Venetië niet de enige stad is die op houten palen is gefundeerd, zijn er belangrijke verschillen met andere steden die de stad uniek maken. In het geval van bijvoorbeeld Amsterdam lopen de houten palen helemaal door tot aan de rotsbodem en fungeren ze als de poten van een tafel. Dat werkt prima als de rots zich dicht bij het oppervlak bevindt. Maar in veel regio’s ligt de rotsbodem ver buiten het bereik van de palen.

De fundering van Venetië is gebaseerd op het idee dat de grond versterkt wordt door er zoveel mogelijk palen in te steken, waardoor er aanzienlijke wrijving ontstaat tussen de palen en de bodem. De technische term hiervoor is hydrostatische druk, wat in feite betekent dat de grond de palen ‘vastgrijpt’ als er veel dicht op elkaar op één plek worden geplaatst.
De Venetiaanse palen werken op deze manier: ze zijn te kort om de rotsbodem te bereiken en houden de gebouwen overeind dankzij wrijving met de bodem. Na meer dan anderhalf millennium in het water te hebben gestaan, zijn de funderingen van Venetië opmerkelijk veerkrachtig gebleken.
Ze zijn echter niet immuun voor schade. Zo ontdekte een onderzoeksteam tien jaar terug dat het hout van de onderzochte constructies beschadigd was. Gelukkig hield het systeem van water, modder en hout alles nog bij elkaar.