Oekraïne: parlement neemt wet aan die strijd tegen corruptie ondermijnt

Duizenden Oekraïners zijn uit protest de straat opgegaan

Dinsdag 22 juli heeft het Oekraïense parlement een wet aangenomen die bepaalt dat het Nationaal Bureau voor Corruptiebestrijding (NABU) en het Bureau van de Speciale Anticorruptie-aanklager (SAPO) ondergeschikt worden gemaakt aan de Oekraïense procureur-generaal, die door de president van het land wordt benoemd, aldus The Kyiv Independent. Op deze manier ondermijnt de wet de onafhankelijkheid van anticorruptie-instellingen.

‘Activisten en oppositieleden beweren dat dit het voor anticorruptie-instanties onmogelijk zal maken om zonder toestemming van de regering-Zelensky onderzoek te doen naar hoge ambtenaren in functie’, merkt het Oekraïense dagblad op.

Nooit eerder is een wet van een dergelijk belang zo snel door het parlement aangenomen. Een haast die grensde aan ‘paniek’, oordeelt The Economist. De wettekst werd ‘onthuld tijdens een haastig bijeengeroepen commissievergadering op 22 juli om 8 uur ‘s ochtends’ waarbij ‘noch de voorzitter van de commissie noch de meerderheid van de leden aanwezig was’.

De snelheid waarmee de tekst werd aangenomen en vervolgens afgekondigd, schokte de Oekraïners, en ‘duizenden mensen kwamen dinsdagavond bijeen in de straten van Kyiv’ en andere steden in het land om hun woede te uiten, meldt The New York Times. ‘Het was de eerste grote antiregeringsdemonstratie in het land in drieënhalf jaar oorlogstijd’, analyseert het Amerikaanse dagblad.

In zijn dagelijkse toespraak verzekerde Zelensky dat de twee anticorruptie-instellingen zouden blijven ‘functioneren’, maar dat ze moesten worden ontdaan van alle ‘Russische invloeden’. Door de wet die dinsdag door het parlement werd aangenomen in werking te laten treden, ‘lijkt Zelensky de impact van deze wettekst op zijn westerse bondgenoten verkeerd te hebben geïnterpreteerd’, schrijft The Spectator.

‘Internationale anticorruptie-organisaties, het Oekraïense maatschappelijk middenveld, de onafhankelijke Oekraïense pers en westerse diplomaten hebben Zelensky allemaal gewaarschuwd dat de goedkeuring van deze wet de toetreding van Oekraïne tot de EU in gevaar zou kunnen brengen, de visumvrijstelling zou kunnen opheffen en zelfs Europese sancties tegen Oekraïne zou kunnen uitlokken. Maar hij heeft het toch gedaan.’