Finland het gelukkigst: meer geluk dan wijsheid?

© Tapio Haaja / Unsplash
360 Magazine | Amsterdam | 14 april 2023

Finland is het gelukkigste land ter wereld. Althans, dat zeggen de VN. Hoe denken de Finnen daar zelf over? En verder: is het planten van bomen een effectieve manier om klimaatverandering tegen te gaan? De aanraders van de 360-redactie.

Omdat 360 niet alles kan vertalen wat de redactie leest, ziet en hoort, tippen wij voor u enkele interessante artikelen, podcasts, documentaires en fotoreportages die wij deze week tijdens het speuren naar mooie journalistiek zijn tegengekomen.

Finland bovenaan de geluksladder

Voor het zesde jaar op rij staat Finland bovenaan de ranglijst met gelukkigste landen ter wereld, de World Happiness Index die de VN jaarlijks publiceert. Maar volgens de Finnen schuilt er achter die ranglijst een complexere realiteit, las redacteur IJsbrand van Veelen in The New York Times.

‘Ik zou niet zeggen dat ik ons erg gelukkig vind,’ zegt de achtenvijftigjarige Nina Hansen, tegen de krant. Ze is lerares Engels aan een middelbare school in Kokkola, een middelgrote stad aan de westkust van Finland. ‘Ik sta eigenlijk een beetje argwanend tegenover dat woord,’ voegt ze eraan toe.

Over wat Finland zo gelukkig zou maken sprak de krant met met een tiental Finnen, waaronder een Zimbabwaanse immigrant, een folkmetalviolist, een voormalig Olympiër en een gepensioneerde melkveehouder. Ze variëren in leeftijd van dertien tot achtentachtig jaar en vertegenwoordigen verschillende geslachten, seksuele geaardheden, etnische achtergronden en hebben uiteenlopende beroepen. Ze zijn afkomstig uit Kokkola en de hoofdstad Helsinki en voorts uit Turku, een stad aan de zuidwestkust; en drie dorpen in het zuiden, oosten en westen van Finland. Hun visie op het geluk van Finland lees je hier.


Een pleidooi voor radioprogramma Crossing Continents

De BBC maakt vast geen goeie beurt als het langs de diversiteitsmeetlat wordt gelegd. Alleen het zogenaamde BBC-English sluit al veel medewerkers uit, maar desalniettemin: wat zijn het toch bekwame radiomakers. Crossing Continents bijvoorbeeld, een programma over buitenlandse zaken van BBC 4, maakt verrassende culturele vergelijkingen ter plaatse. Ze gaan achter kwesties aan waarover op elke straathoek gesproken wordt, zonder te verzanden in abstracties, aldus editor at large Katrien Gottlieb.

De uitzending over sociale huisvesting in Wenen was bijvoorbeeld een eyeopener voor het rommelige beleid elders. In Nederland geven mensen gemiddeld meer dan 40 procent van hun inkomen uit aan woonlasten, in Londen 65 procent, maar in Wenen slechts 18 procent omdat de overheid ervoor zorgt dat er genoeg huizen beschikbaar zijn en woningcorporaties geen woningen verkopen. De Weense sociale huur is daarom niet alleen bestemd voor de laagste inkomens. Verschillende beroepsgroepen wonen naast elkaar, wat een aangename sociale mix oplevert.

En dan is er nog het feit dat bewoners hun huizen kunnen doorgeven aan hun kinderen. Het zou de kloof tussen huren en bezitten zo goed als gedicht hebben. Een ander sterk punt van Crossing Continents is dat het op onderwerpen terugkomt. Zo onderzochten ze de woningmarkt in Zuid-Korea, wat weer hele andere problemen laat zien. Je vindt de radio-uitzendingen hier.


De illusie van een biljoen bomen

Het afgelopen decennium is er veel aandacht voor het planten van bomen om klimaatverandering tegen te gaan. Het klinkt ook zo simpel: je plant een boom, de boom groeit en de CO2 in de atmosfeer wordt minder. Er is geen hoogwaardige techniek voor nodig die al dan niet nog ontwikkeld moet worden, we hoeven ons gedrag er niet voor aan te passen en niemand heeft wat tegen een boom in zijn achtertuin – in tegenstelling tot een windmolen.

Dat dacht ook een groep van meer dan honderd landen die tijdens de klimaattop in Glasgow in 2021 afspraken om 19 miljard dollar in herbebossing te investeren om zo een biljoen bomen te planten. Die hoeveelheid bomen zou 200 gigaton CO2 absorberen – het equivalent van twee derde van de huidige door de mens veroorzaakte uitstoot. Een prachtig plan. Maar wat is daar inmiddels van terechtgekomen? Dat zocht Financial Times uit in een helder en informatief artikel, tipt redacteur Joep Harmsen.

Er zijn nogal wat kritiekpunten. Zo zou het planten van bomen vooral gefinancierd worden om extra uitstoot te compenseren. Greenwashing, oordeelt een onderzoeker. Ook is het onduidelijk hoeveel CO2 een enkele boom opneemt en wordt bij het planten van bomen niet altijd rekening gehouden met de bestaande biodiversiteit, zodat er monocultuur ontstaat. Ook zijn veel boomplantorganisaties niet transparant over hoelang de bomen blijven staan. Sommige worden al na enkele jaren gekapt voor de houtindustrie. En misschien nog wel het belangrijkste kritiekpunt is dat er een grote hoeveelheid grond voor nodig is, zo’n 1,2 biljoen hectare, ruwweg 10 procent van het wereldwijde grondoppervlak, of een kwart van alle landbouwgrond. Experts betwijfelen sterk of het mogelijk is om zo veel land vrij te maken voor het planten van bomen. Lees het hele artikel hier.


Vijf verdiepende leestips

» Voor veel mensen zijn vleermuizen een angstaanjagende bedreiging. Zo zijn er nog steeds mensen die ervan uitgaan dat het coronavirus begonnen is bij de vleermuis. Maar voor onderzoekers zijn ze een wonderlijk zoogdier. Ze houden namelijk virussen tegen en krijgen zelden kanker. We proberen van hen te leren. In dit artikel van The Wall Street Journal lees je wat we kunnen leren van vleermuizen.

» Twee maanden zijn verstreken sinds de aardbevingen in Turkije en Syrië. Miljoenen mensen leven nog steeds in tenten terwijl ze rouwen om hun doden. Ze hebben de ramp weliswaar overleefd, maar hoe moet het nu verder? Süddeutsche Zeitung ging op bezoek in een rampgebied dat alweer bijna vergeten is en schreef er een aangrijpende reportage over.

» Stel: je hebt op een veiling een prachtig schilderij gekocht en eenmaal thuisgekomen kom je erachter dat het door Adolf Hitler geschilderd is. Zou je hem dan nog wel willen houden? Als je het aan The Atlantic vraagt, is het antwoord: ja. Het is oké om goede kunst van slechte mensen mooi te vinden. Kunst en kunstenaar moeten we gescheiden houden. Judith Shulevitz legt in dit essay uit waarom.

» De laatste tijd is er veel te doen om Taiwan. China was afgelopen weekend bezig met een grootscheepse, driedaagse militaire oefening rondom het eiland. Macrons uitspraken over Europese neutraliteit ingeval het tot een conflict tussen China en de VS over Taiwan zal komen, deden in Europa en de VS veel stof opwaaien. Gideon Rachman, analist van buitenlandse zaken bij Financial Times, legt uit waarom Taiwan belangrijk is voor de wereld. Een gevaarlijke toename van de spanningen met Beijing is een prijs die het waard is te betalen om een bloeiende Aziatische democratie te beschermen, stelt hij.

» Er zijn van die dingen waarvan iedereen weet dat ze goed zijn, maar die zo ontzettend moeilijk in praktijk te brengen zijn wanneer ze van je gevraagd worden. Vergeving is een van die dingen. Je kunt nog zo de mond vol hebben van vergeving, als je zelf zwaar verongelijkt wordt zul je merken dat theorie en praktijk ver uit elkaar liggen. Daar kan de Duitse schrijver Jan Philipp Reemtsma over meepraten. Hij deed onderzoek naar geweld – en werd vervolgens slachtoffer van geweld. Hij werd ontvoerd en zat drieëndertig dagen geketend in een kelder. Kan hij de dader vergeven? Je leest het in dit stuk van Der Spiegel.

veel gelezen
Geen tijd om 943 kranten wereldwijd bij te houden?
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief.
Onze nieuwsbrief wordt wekelijks verstuurd.
inschrijven