The Guardian bracht onlangs een minidocumentaire uit over Spider-Man uit Soedan. De in een kostuum van de superheld gestoken demonstrant tegen de militaire coup is inmiddels een bekend figuur op sociale media. Wired maakte een prachte reportage over de saxofonist die in de Koude Oorlog geheime boodschappen overbracht via bladmuziek. De aanraders van de 360-redactie.
Omdat 360 niet alles kan vertalen wat de redactie leest, ziet en hoort, tippen wij voor u enkele interessante artikelen, podcasts, documentaires en fotoreportages die wij deze week tijdens het speuren naar mooie journalistiek zijn tegengekomen.
Protesterende Spider-Man
Om dit weekeinde niet in ledigheid door te brengen, want wie wil er nou het oor van de duivel kussen, is deze documentaire op de site van The Guardian een goed tijdverdrijf. Hiervoor gaan we de grens over naar een andere oorlog, die in Soedan. En schakelen we van Zelensky over naar een echte Spider-Man, een van vlees en bloed die helemaal niet geheimzinnig doet, schrijft editor at large Katrien Gottlieb.
Spider-Man heeft zich in zijn welbekende kostuum gestoken, loeistrak en van goedkope makelij, en deed mee als anonieme demonstrant samen met honderdduizenden andere Soedanezen die hun kwetsbare civiel-militaire overgangsbewind willen beschermen na de militaire staatsgreep in oktober 2021. Sindsdien ligt de macht weer bij het leger. Ondanks de meedogenloze repressie is het protest, vooral van jongere betogers, moeilijk te onderdrukken. Zij willen met de moed der wanhoop voorkomen dat de verworvenheden van de prille democratie definitief om zeep worden geholpen.
‘Spidey’ is inmiddels een bekende figuur geworden op sociale media, waar te zien is hoe hij van billboards springt en al traangas ontwijkend gebouwen beklimt. De eigenzinnige invulling van zijn taak als Spider-Man is ontroerend. Overal wordt hij als een held ontvangen. Als de demonstraties gewelddadiger worden, vertrekt hij op zijn brommer en rijd hij naar minder gevaarlijk terrein om arme kinderen te helpen. De volgende generatie moet hun eigenwaarde, en waarden in het algemeen leren kennen. Spidey vindt dat ze trots moeten zijn op hun land.
Lees ook:
Komt Byron Castillo uit Ecuador of Colombia?
‘Voetbalfans zijn, net als de meeste sportfans, altijd in voor een goed discussie, vooral het soort dat niet echt opgelost kan worden. Hoe subjectiever het debat, hoe beter: welke speler was de beste in verschillende tijdperken, welk team van vroeger zou winnen in een rechtstreeks duel, welke competitie is de sterkste, welk land heeft de aantrekkelijkste speelstijl. Dergelijke vragen zijn niet vatbaar voor gegevens of statistieken, maar moeten worden ontleed, bewerkt, voorgelezen als poëzie’, schrijft Daniel Alarcón in The New Yorker. Een aanrader van redactieassistent Maud Wiersma.
Nu is er een nieuw vraagstuk in de voetbalwereld ontstaan, namelijk rondom de Zuid-Amerikaanse WK-kwalificatiewedstrijden voor Qatar 2022. ‘Is de Ecuadoraanse rechtsback Byron Castillo een Ecuadoraan of Colombiaan? Ecuador heeft verklaard dat Castillo Ecuadoraan is: de Chilenen beweren dat hij geboren is in Tumaco, Colombia, en beweren in het bezit te zijn van een geboorteakte die dat bewijst. Als de FIFA Chili gelijk zou geven, dan zouden de wedstrijden waarin Castillo speelde verloren zijn, met een 3-0-nederlaag tot gevolg. Als gevolg daarvan zou Ecuador in totaal veertien punten verliezen, waardoor het land niet meer in aanmerking zou komen voor Qatar. Chili, met twee extra overwinningen (en vijf extra punten), zou naar de vierde plaats springen en zich kwalificeren in Ecuadors plaats.’
Het is duidelijk dat er nogal wat op het spel staat. De zaak ligt nu bij de FIFA en vrijdag wordt een uitspraak verwacht. Op het WK zit Ecuador in de poule met Nederland, Senegal en Qatar.
Lees ook:
Spionerende saxofonist
‘How a Saxophonist Tricked the KGB by Encrypting Secrets in Music’, oftewel: ‘Hoe een saxofonist de KGB misleidde door geheimen in muziek te versleutelen.’ Dat is de prikkelende titel van een artikel dat Lily Hey Newman schreef voor Wired over saxofonist Merryl Goldberg die in 1985 het vliegtuig naar Moskou nam, samen met met drie andere muzikanten van de Boston Klezmer Conservatory Band, aldus redacteur IJsbrand van Veelen. ‘Ze had zorgvuldig bladmuziek, rieten en andere benodigdheden voor blazers ingepakt, samen met een sopraansaxofoon, voor de reis naar de Sovjet-Unie. Een van haar spiraalgebonden notitieboekjes met notenbalken voor muzieknotatie bevatte verborgen informatie.’
‘Voor een ongeoefend oog zagen die eruit als echte melodieën zoals ze die op andere pagina’s had genoteerd’
En Newman vervolgt: ‘Met behulp van een code die ze zelf had ontwikkeld, had Goldberg namen, adressen en andere details die de groep nodig had voor de reis verborgen in handgeschreven composities. Voor een ongeoefend oog zagen die eruit als echte melodieën zoals ze die op andere pagina’s had genoteerd. (…) Ze zouden het Phantom Orchestra ontmoeten, een ensemble van dissidenten dat Goldberg beschrijft als een samensmelting van joodse refuseniks (joden die niet uit de Sovjet-Unie mochten emigreren), christelijke activisten en Helsinki-waarnemers, oftewel: waakhonden die toezagen op naleving door de Sovjets van de Helsinki-akkoorden van 1975.’ Hoe dit cultureel tripje in Koude Oorlog-tijden verder verliep, lees je hier.
Lees ook:
Moordhoofdstad van de wereld
‘Tanks van het Colombiaanse leger rijden in het donker over een zandweg. De nacht is gevallen. Dreigende silhouetten in het struikgewas stellen de dapperheid van de soldaten op de proef. “Dit is de plaats waar de meeste moorden hebben plaatsgevonden,” zegt generaal Diego Ducuara van de commando’s terwijl hij in de vroege ochtend wijst naar een donkere plek voor hem.‘ Zo begint het bloedstollende artikel over Saravena, de Colombiaanse stad met het op een na hoogste moordcijfer ter wereld (181 per 100.000 inwoners, na Ciudad Obregón in Mexico), dat redacteur Joep Harmsen tegenkwam in El País.
In de stad aan de grens met Venezuela voeren sinds begin dit jaar de laatste actieve guerrillagroepering van Colombia, het Nationaal Bevrijdingsleger (ELN), en dissidenten van de FARC een hevige strijd. ‘In deze stad van 43.000 inwoners, zijn er geen daklozen of dieven’, vervolgt El País. ‘Een taxichauffeur kan zijn raampje omlaag laten en niemand zal zijn radio stelen (…) Niemand hier zal je gsm afpakken als je op straat aan het bellen bent. Wie het waagde zou de volgende dag dood gevonden worden met een bordje in zijn handen: dief.’
Lees hier de hele reportage over een van de gewelddadigste steden van de planeet.
Lees ook:
